Hadrah, Kuntulan lan Kundaran

Antariksawan Jusuf (dipublikasikan pada Sabtu, 03 Agustus 2024 08:11 WIB)
- Laporan

Hadrah, Kuntulan lan Kundaran

Kesenian Hadrah utawa Kuntulan minangka salah siji kesenian hang didhemeni ring Banyuwangi, kelendi miturut ruwahe Pak Sahuni hang sithik akehe cawe-cawe ring kesenian iki.
   Jare Pak Sahuni kawitane bengen mula Hadrah iku isine 100 persen dakwah. Tembange njuwut teka Kitab Al Barjanji, isine puja lan puji kanggo kanjeng Nabi Muhammad SWA. Iringane tabuhan terbang akehe papat, nabuhe bareng. Seni iku wis ana suwe ring pondhok pesantren lan kampung-kampung Islam, Aju Hadrah mau mujud Kuntulan, isi dakwahe wis kari 75 persen. Iringane tabuhan terbang, jugedane nganggo obahe pencak silat. Tabuhane tetep terbang, taping akehe ditambah dadi sanga. Pantus, jidhor lan rencang, nabuhe wis nganggo tempalan.    Kuntulan jaman antarane taun 1980-an, kang njuged magih lare-lare lanang ambi nganggo kelambi wernane sarwa putih. Mangkane wong-wong padha ngarani “kuntulan”, kaya kuntul ring sawah wernane putih. Naming kadhung jare almarhum Fatrah Abal, penganggit gendhing Gelang Alit, “kuntulan” iku teka ujar Basa Arab. “Kuntu Lailan”, tegese isun wayah bengi. Merga seni iki magih urip ring njero pondhok pesantren lan kampung hang Islame kuwat.
   Taun 1989-an, Pak Sahuni nyacak ngelebokaken tabuhan-tabuhan tradhisional Banyuwangi. Mulai kendhang, gong, reong (kenong janger), patrol. Diwani aran “Kundaran” utawa “Kuntulan dadaran’. Isi dakwah wis kari 10 persen, liyane hiburan kanggo nyenengaken wong-wong. Sak liyane tambahan tabuhan tradhisional Banyuwangi, terbang lan jidhor uga ana.
   Kundaran iki akeh dilakoni lare-lare wadon hang njuged, penganggone magih Islami. Masiya dikerukub rapet, taping magih bisa obah lan luwes. Unsur jugedane wis ana ‘pola lantai, gendhingane sing terima sewates puji-pujian teka Kitab Al Barjanji, taping gendhing-gendhing Using malah hang paling akeh digawakaken.
   Taping aran Kundaran kalah populer timbang Kuntulan. Jare Pak Sahuni hing paran-paran. Embuh ngakoni tah using kadhung iku mau rekadayane ruwahe. Wong-wong akeh hang sing ngerti, kadhung jaman sakmono iyane sampek diceluk lan dilungguhaken anggota Komisi E DPRD Banyuwangi, arane Pak Maksum. Ruwahe dianggep ngerusak keseniyan dakwah aran Hadrah lan Kuntulan. Serta dijelasaken kabeh paran iku Hadrah, Kuntulan lan Kundaran kaya hang diomongaken mau, pungkasane gelem nerima. Iku tujuwane nguripi keseniyan-keseniyan dhaerah hang meh kesilep ring Banyuwangi.
   Asile, marek iku keseniyan “Kundaran’ iki urip lan akeh tanggapan angger ana wong duwe gawe utawa hajatan. Malah uga akeh hang melebu rekaman, persasat saben-saben desa ring Banyuwangi duwe kelompok Kundaran iki mau.

Hasan Sentot

Redaktur menerima berbagai tulisan, kirimkan tulisan anda dengan mendaftar sebagai kontributor di sini. Mari ikut membangun basa Using dan Belambangan.