Gandrung Seni lan Picis, Saiki lan Bengen

Hasan Sentot (dipublikasikan pada Jumat, 01 November 2019 18:09 WIB)
- Laporan



Ketemune Gandrung lawas hang kejuluk Maestro Gandrung, Temu Misti ambi Gandrung lawas Poniti, Teka Tegalmojo, Kemiri Singojuruh. kaya ketemune adhik lan embok. Maklum bain, Temu bengen kawitan belajar Gandrung ya nang Poniti. Malah Temu jare Poniti kelebu gandrung cerdas lan gampang bisaan. "Bengen kawitan belajar nembang seblangan, bangete wayah pentas. Dadi Sun ajari sepisan, aju ambi uwong-uwong kongkon nyacak. Temekaken langsung bisa lan apal. Uga cengkoke sing adoh teka Isun," gedigu ujare Poniti ngelem Temu hang lungguh adhep-adhepan.

Temu hang manggon ring Kemiren, Glagah, mula arang ketemu ambi seniore Poniti hang saiki manggon ring Tegalmojo, Desa Kemiri, Singojuruh. Iyane kepingin agage ketemu Poniti hang dianggep emboke dhewek mau, serta rungu Poniti marek belaen ditabrak sepidhah montor. "Ya Isun kadhung sing ana hang nanggap bareng, sing tau kecaruk ambi Mbok Pon. Ketepakan iki mau ana Bu Asih teka Jakarta hang arep nyambangi Mbok Pon, ya Isun milu. Isun sing bisaan kadhung rungu kabar hang kurang enak ambi kesehatan Mbok Pon, mangkane mau sakkal Isun tangisan. Sakliyane guru, uga nasibisun ambi Mbok Pon iku sing beda. Urip dhewek, nyukupi butuhe urip dhewek," jare Temu.

Gesahe Gandrung lawas hang jaya antarane tahun 1965 sampek 1975-an iki, kaya mbukak cerita lawas kelendi labuhe wong wadon loro mau nyang kesenian hang saiki dadi maskote Pemerintah Kabupaten Banyuwangi. Iyane keloron uga ngakoni, sampek saiki durung ana gandrung sejati hang komplit kepenterane, mulai njuged, paes dhewek, nembang lan ngerepen. "Paling sewengi kadhung ana tanggapan gandrung, hang nembang Gandrung tuwek lan hang njuged gandrung enom. Iku bain Gandrung lebih teka siji. Tegese, Gandrung saiki bisa ngaso sing kaya jaman Isun ambi Dhik Temu iki, sing ana ngepose sampek bubar ngarepaken subuh." jare Poniti njelentrehaken labuhe bengen.

"Eh maning tah Gandrung saiki, juwari yuh njaluk utawa nakokaken bayarane nyang hang ngundang utawa hang ngajak. Jaman Isun ambi mbok Pon, madak wani lan sing juwari nakokaken picis bayaran. Percaya bain, kadhung diundang lan diajak mesthi dibayar, lan Isun ambi Mbok Pon sing tau ngitung pira bayarane. Ya arane kesenian, hang penting seneng lan dilakoni ambi cara iklas. Masiya dideleng teka bandha, Isun ambi Mbok Pon seru sarane. Naming Isun ngerasa sugih ati, milu bungah bisa ngembangi kesenian ring Bumi Belambangan iki." jare Mbok Temu ambi rada mberabak penyawange.

Ketemune Gandrung Temu lan Gandrung Poniti iki, manggon ring Warunge Koki Ndut ngarep Koramil Singojuruh. Sakliyane disaksekaken fotografer teka Jakarta, Bu Asih, uga ana Camat Singojuruh, Moch. Luthfi hang mituhu ngerungokaken gesahe para sepuh Gandrung mau. Malah mengarep, Luthfi duwe penemu kudu ana lembaga hang duwe jalu kanggo wisudan lan ngesahaken Gandrung penerus iku. Sedurunge diarani Gandrung temenan, kudu liwat proses hang dilatih lan diawasi Gandrung lawas mau.

"Kudune lembaga iku mau wujude arupa Yayasan utawa paran, iki kanggo njejegaken pelanggeran supaya jelas sapa hang duwe hak ngetokaken sertifikat Gandrung mau. Gandrung iku temakaken sing terima bisa njuged lan ngelayani wong paju. Naming adoh teka kono, ya kudu nduweni adat, wibawa ring pentas, uga apal nang gendhing Basanan lan Wangsalan hang dadi sumber gendhinge Gandrung. Malah Gandrung bengen, uga bisa nembang Jawa lan Medura, kanggo ngibur dulur-dulur Jawa lan Medura mau," jare Luthfi hang diweruhi  mula parek ambi seniman ring dhaerahe.

 

 

 

Redaktur menerima berbagai tulisan, kirimkan tulisan anda dengan mendaftar sebagai kontributor di sini. Mari ikut membangun basa Using dan Belambangan.


Editor: Antariksawan Jusuf