Seri Basa Using Lawas: R. Binata (W71-03-15)

Antariksawan Jusuf (dipublikasikan pada Kamis, 26 Oktober 2023 09:50 WIB)
- Kolom Bahasa Using



Cathetane R. Binata (W71-06-15)

Ater-ater:

Sakliyane R. Soedira, ana R. Binata hang nyathet ucap-ucap basa Using pirangane jilid taun 1929-1932. Aju, makene bisa diwaca wong akeh, belambangan.com 
ngetokaken isine sithik-sithik.

Ejaan lan keterangan wis ngeliwati proses suntingan. Umpamane: oe dadi u, tj dadi c, dj dadi j, j dadi y, awalan h dadi ilang. Keterangane teka basa Jawa dadi basa Indonesia. Tandha titik ring ngingsore ukara d/t dadi dh/th. Keterangan kr (krama) dadi besiki. Ejaan liyane, kayata klapa, mlaku (hang nganggo ejaan saiki mesthine ditulis dadi kelapa, melaku) miloni naskah aseline. Conto ukarane dijuwut teka naskah aseline, mulane magih kecampur basa Jawa sithik. Kayata, ana yen (mesthine kadhung), nuli (aju), mbeneri (ketepakan), klapa (kelapa) lan liya-liyane. Urutan ucape plek ketiplek njuwut teka manuskrip.

kumeras= Heran.
Atinisun kumeras ndeleng rika, bengen rika gering saiki lemu maning gantheng.
atinisun: Hatiku/aku.
bengen: Dahulu.
gering: Kurus.
maning: Lagi.
gantheng: Gagah.

pandreman: (Tidak ada keterangan-red).

drigama: Mendakwa.
Isun sing paran-paran mara-mara didrigama, benere ra diurus sulung.

drongos: Rakus; tidak tahu malu.

drengung= keduwung: Bersedih yang amat sangat karena kehilangan seseorang yang sangat dicintai.

dhukir: Membuat lubang di tanah untuk mengambil barang yang terpendam, misalnya bata atau batu dsb.

jugèr-jugèr: Membuat lubang di tanah tapi tidak terlalu dalam.

dhekok: Wajah/muka (Kata kasar).
Dhekokira apa sing weruh, wis diwarah kaping-kaping magih ndlurung bain.
diwarah: Diberitahu.
kaping-kaping: Berkali-kali.
magih: Masih.
ndlurung: Bingung.

dhikit: Tinggal.

dhukut: Duluan.

dhikil, pendhikil: Tumpukan padi di sawah saat panen.
Pendhikilane gedhe-gedhe: Tumpukan padinya besar-besar.

pendeking: Ganjil. Hitungan orang yang hamil anak ke 3, 5 dan seterusnya.
Pendeking 3 nalika mbobot anak no. 3.
Menawa bobot wiwitan yaiku anak no. 1 aran belahan pisan= tembéan.




Redaktur menerima berbagai tulisan, kirimkan tulisan anda dengan mendaftar sebagai kontributor di sini. Mari ikut membangun basa Using dan Belambangan.


Editor: Hani Z. Noor