Seri Basa Using Lawas: R. Soedira (30)

Antariksawan Jusuf (dipublikasikan pada Rabu, 05 Juli 2023 10:19 WIB)
- Kolom Bahasa Using



Cathetane R. Soedira 1920 (W74-01-30)

Ater-ater:

R. Soedira nulis ucap-ucap basa Using pirangane jilid taun 1920. Aju, makene bisa diwaca wong akeh, belambangan.com ngetokaken isine sithik-sithik.

Ejaan lan keterangan wis ngeliwati proses suntingan. Umpamane: oe dadi u, tj dadi c, dj dadi j, j dadi y, awalan h dadi ilang. Keterangane teka basa Jawa dadi basa Indonesia. Tandha titik ring ngingsore ukara d/t dadi dh/th. Keterangan kr (krama) dadi besiki. Ejaan liyane, kayata klapa, mlaku (hang nganggo ejaan saiki mesthine ditulis dadi kelapa, melaku) miloni naskah aseline. Conto ukarane dijuwut teka naskah aseline, mulane magih kecampur basa Jawa sithik. Kayata, ana yen (mesthine kadhung), nuli (aju), mbeneri (ketepakan), klapa (kelapa) lan liya-liyane. Urutan ucape plek ketiplek njuwut teka manuskrip hang ana 10 jilid.

 

nggadhang: cerewet untuk anak yang meminta sesuatu.

Si Min iku lare nggadhang, ana ring pasar werna-werna kang dijaluk, dituruti sing gelem, direwangi nangis.

garu: 1. Nama alat untuk mengolah sawah, garu itu dua macam ada yang memakai unton ada yang tidak.

2. sisir rambut terbuat dari kayu atau tanduk.

nggampung: memotong padi.

Si Mariyam iku nggampung ana ring sawahe Pa Salam.

garehan: tangkai buah kelapa.

Klapa iku gemandhul ana ring garehan.

nggerabus: bekerja dengan terburu-buru sehingga banyak menimbulkan kerusakan (salah).

Si Surat iku nangis diukum bapake, awit (merga-red) ulihe megawe nggerabus (ngetap piring akeh kang pecah).

ganjur: nama sebatang bambu utuh panjang, untuk menggalah barang yang tinggi.

Si Dul mikul ganjur kanggo nyengget poh.

nggablag (nabok): memukul dengan tangan.

Si Karim iku mari nggablag boyoke Si Kusmin ditinggal mlayu.

galih: nama organ dalam perut, warnanya merah.

Si Gunawi menyang pasar tuku asinan galih.

glintingan: tiduran (posisi tidur tetapi matanya terbuka).

Si Karta iku saben mari mangan glintingan ana ring planca.

Redaktur menerima berbagai tulisan, kirimkan tulisan anda dengan mendaftar sebagai kontributor di sini. Mari ikut membangun basa Using dan Belambangan.


Editor: Hani Z. Noor