Iwak Banyu Banyuwangi (Bagiyan 2 teka 3)
Antariksawan Jusuf (dipublikasikan pada Kamis, 07 Maret 2024 07:57 WIB)
- Esai
Ring donya iki akeh jenis iwak hang urip ring banyu tawa hang anjrah diarani Iwak Banyu. Iwak banyu iki mau masiya padha, naming ana hang bida uliye kadhung ngarani.
Nggolet iwak banyu ya akeh carane. Sakliyane mancing, ana:
2. Mbegog/megok
Mbegog yaiku carane golet iwak banyu kaya dene mancing. Naming mbegog iki pancinge ditanceb-tancebaken ring pinggir kali hang kira-kira dadi panggonan iwak. Mari dipasang aju ditinggal sing ditunggoni lan dicekeli kaya macing. Begog iki palesane cendhek-chendhek lan kaku sing kaya palesan mancing hang pucuke lemes, mergane sing butuh weruh kedhete tepak dipangan iwak. Begog iki jumlahe akeh bisa lebih teka sepuluh.
Mbegog iki ukuran pancinge hang dienggo rada gedhi merga hang dierah iwak banyu hang gedhi kayata iwak lele, cokol lan kadhang mbegog iki ulih uling atawa welut. Masang begog dilakoni ring wayah ngarepaken magerib utawa surup serngenge. Begog dipeleng sampik sewengi, merga metune iwak banyu hang gedhi ring wayah bengi. Pasangan begog diludhang ring wayah subuh utawa isuk-isuk. Umpan mbegog hang umum yaiku cacing.
3. Masang Kicir/beronjong/telik
Saktemene kicir, beronjong lan telik iki gunane padha yaiku nggo meleng (njebak) iwak. Hang mbedakaken antarane kicir, beronjong lan telik iki ukurane. Hang paling gedhi yaiku beronjong lan hang paling cilik yaiku telik. Telik iki uga ana hang nyebut cukil. Kadhung kicir utawa beronjong biyasahe dienggo golet iwak wader lan sakpiturute kaya lele, cokol. Kadhung telik/cukil biayasahe husus kanggo meleng iwak uceng, naming telik/cukil uga umum dienggo meleng welut.
Kaya dene mbegog, masang kicir, beronjong lan telik iki dilakoni ring wayah ngarepaken magerib utawa surup serngenge lan diludhang ring wayah subuh uatawa isuk. Kicir lan beronjong dipasang ring banyu hang santer panggonane iwak nyungsung. Umpane masang kicir yaiku cikilan utawa parudan kelapa, kadhang ya ana umpan cacinge dideleh ring wadhah ring jero kicir.
Kadhung masang telik/cukil nggo golet welut, umpane nganggo cacing hang dibungkus kain. Hang penting ambu amise bisa metu, merga welut dhemenane pangananan hang ambune amis. Telik lan cukil iki masange ring kedhokan sawah.
Masang kicir uatawa beronjong iki ulihe bisa macem-macem iwak kaya wader, lele, cokol lan iwak liyane kaya tah welut ambi uling. Naming kadhang ulihe ana hang sing dikarepaken kayata geruyu ambi ula.
4. Njala/njaring
Njaring utawa njala yaiku golet iwak nganggo jaring/jala. Njaring/njala biayasahe kadhung kaline gedhi utawa wera tur jeru. Njala kudune ring banyu kedhung hang wera lan jeru. Gedhene jala iku miturut gedhi lan werane banyu hang arep dijaring. Kadhung banyune ciyut lan cethek mesthine ya kudu nganggo jala hang ukurane cilik. (Ana sambungane)
Satria Pujangga
Redaktur menerima berbagai tulisan, kirimkan tulisan anda dengan mendaftar sebagai kontributor di sini. Mari ikut membangun basa Using dan Belambangan.
Sumber : Satria Pujangga
Editor: Hani Z. Noor